Наука и инновация

SALOMATLIK PSIXOLOGIK FENOMEN SIFATIDA

2025-05-12T07:11:26+00:00

Ma’lumki, inson salomatligi - bu jamiyatning tarixiy rivojlanishida hozirgi holatining o‘ziga xos xususiyatlarini eng aniq belgilaydigan doimiy qadriyat. Ammo, afsuski, sog‘liqni saqlash va sog‘lom turmush tarzini tashkil etish har doim ham alohida shaxslar va umuman davlat uchun ustuvor qadriyatlar emas. Aholining jismoniy, aqliy, ma’naviy va axloqiy salomatligining yomonlashishi yil sayin rivojlanib bormoqda va ayniqsa tashvishlantiradigan narsa yosh avlodda o‘zini namoyon qilmoqda. Biz sog‘lom turmush tarzini insonni idrok etishdagi dunyoning sub’yektiv yaxlit tasviri ("tasvir") sifatida tushunamiz. Unga ko‘ra, konstruktiv, kommunikativ xulq-atvor, hayotning tabiatini belgilaydigan dunyo, atrofdagi odamlar va o‘zi bilan munosabatlarning tasviridir. Shuningdek, shaxs ijtimoiy munosabatlarning sub’yekti sifatida shakllanishi asosida yuzaga keladi [3].

HUDUDLARDAGI ADLIYA TIZIMI MUAMMOLARI VA ULARNI BARTARAF ETISH YO‘LLARI

2025-05-12T10:38:09+00:00

So‘nggi yillarda davlat va jamiyat qurilishi tizimini modernizatsiyalash, boshqaruvni nomarkazlashtirish, davlat funksiyalarini optimallashtirish hamda ma’muriy islohotlar samaradorligini oshirish masalalari muhim ahamiyat kasb etmoqda va jadallik bilan rivojlanmoqda. O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tizimida so‘nggi yillarda keng ko‘lamli islohotlar olib borilmoqda. Ushbu islohotlar joylardagi adliya bo‘limlarida ham amalga oshirilmoqda. Biroq joylardagi, ya’ni viloyat va tuman miqyosidagi adliya bo‘limlari faoliyatida hanuzgacha ayrim tizimli muammolar saqlanib qolayotganini inkor qilib bo‘lmaydi. Ushbu maqolada joylardagi adliya organlarida uchrayotgan asosiy muammolar va ularni hal etishning mumkin bo‘lgan yo‘llari haqida so‘z yuritiladi.

YEVROBONDLAR VA ULARNING XALQARO MOLIYAVIY BOZORDAGI BARQARORLIKKA TA’SIRI

2025-05-12T12:33:38+00:00

O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiy islohotlarining muhim yo‘nalishlaridan biri bank-moliya tizimini mustahkamlash va uning xalqaro moliyaviy bozorlar bilan integratsiyasini chuqurlashtirishdan iboratdir. Milliy bank tizimini raqobatbardosh va barqaror qilish, uzoq muddatli moliyaviy resurslarni jalb qilish, shu jumladan yevrobondlar kabi xalqaro moliyaviy instrumentlardan foydalanish zarurati ushbu tadqiqot mavzusining dolzarbligini belgilaydi.

SUN’IY INTELLEKT TEXNOLOGIYALARINING AXBOROT XAVFSIZLIGIGA TA’SIRI

2025-05-13T07:23:20+00:00

Hozirgi kunda sun’iy intellekt (SI) texnologiyalari turli sohalarga jadal kirib kelmoqda. U axborot xavfsizligini ta’minlashda ham, unga tahdid solishda ham muhim rol o‘ynamoqda. SI asosida ishlovchi tizimlar kiberxavfsizlikni mustahkamlash bilan birga, zararli hujumlarning ham yanada rivojlanishiga sabab bo‘lishi mumkin. Ushbu maqolada sun’iy intellektning axborot xavfsizligiga ta’siri, uning ijobiy va salbiy jihatlari ko‘rib chiqiladi.

ROBOTOTEXNIKA VA AVTOMATLASHTIRILGAN TIZIMLARNING IQTISODIYOTGA TA’SIRI

2025-05-13T07:25:16+00:00

Bugungi kunda texnologiyaning rivojlanishi bilan birgalikda robototexnika va avtomatlashtirish sohalari iqtisodiyotning ko‘plab jabhalarida keng tarqalmoqda. Ushbu jarayonlar ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatish sohalarida samaradorlikni oshirish, xarajatlarni qisqartirish, mehnat unumdorligini oshirish kabi ijobiy o‘zgarishlarni keltirib chiqarmoqda. Ammo ular, shuningdek, mehnat bozori, iqtisodiy tengsizlik va ijtimoiy moslashuv muammolarini ham yuzaga keltirishi mumkin.

O'QUVCHILARNI KASB TANLASHLARIDA AMALIY YORDAM KO'RSATISH

2025-05-14T04:58:25+00:00

Ushbu maqolada oʻquvchilarni kasb-hunar tanlashlarida amaliy yordam ko'rsatish jarayonida yordamning koʻrib chiqiladi. O’quvchilar o’z qobiliyatlari, qiziqishlari va shaxsiy xususiyatlariga mos keladigan kasbni tanlashda koplab muammolarga duch keladilar. Amaliy yordam, bu jarayonda ularning qaror qabul qilishiga va o’z yo’nalishlarini aniqlashlariga yordam beradi.

МОЛЕКУЛЯРНО-КЛЕТОЧНЫЕ ОСНОВЫ РАЗВИТИЯ ЖЕЛТУШНОГО СИНДРОМА В НЕОНАТАЛЬНОМ ПЕРИОДЕ

2025-05-14T06:29:36+00:00

Развитие гипербилирубинемии у новорожденных детерминировано совокупностью физиологических особенностей неонатального периода и потенциальных патогенетических механизмов. К ключевым физиологическим предпосылкам относятся повышенная продукция билирубина вследствие сокращенного периода жизни эритроцитов (70-90 дней по сравнению со 120 днями у взрослых), ограниченная активность фермента УДФ-глюкуронилтрансферазы в печени, транзиторная недостаточность транспортных белков (лигандин, Y и Z протеины), а также интенсивная реутилизация билирубина через энтерогепатическую циркуляцию.

ПРЕИМУЩЕСТВА ПРИМЕНЕНИЯ АДГЕЗИВНЫХ ТЕХНОЛОГИЙ И БИОМИМЕТИКИ В РЕСТАВРАЦИОННОЙ СТОМАТОЛОГИИ ПРИ ВОССТАНОВЛЕНИИ ЗУБОВ С ГОРИЗОНТАЛЬНЫМИ И ВЕРТИКАЛЬНЫМИ ТРЕЩИНАМИ ЗУБОВ

2025-05-14T06:32:12+00:00

данный тезис представляет краткий обзор литературы, посвящённый актуальной проблеме в реставрационной стоматологии. В статье представлен анализ работ зарубежных авторов о применении цельнокерамических реставраций в цифровом протоколе при горизонтальных и вертикальных трещинах зубов.

EVALUATING SPEECH DIFFICULTIES IN DOWN SYNDROME CHILDREN: SPEECH ASSESSMENT TOOLS FOR INTERDISCIPLINARY CLINICAL PRACTICE

2025-05-14T06:40:02+00:00

Down syndrome (DS), resulting from the trisomy of chromosome 21, represents one of the most common genetic causes of intellectual disability, occurring in approximately 1 in 700 live births worldwide. Children with Down syndrome exhibit a distinctive profile of developmental challenges, with speech and language impairments constituting particularly prominent and persistent features of their phenotype. The communication difficulties experienced by these children are characterized by a striking discrepancy between receptive and expressive language abilities, with expressive language typically more severely affected and following an atypical developmental trajectory compared to neurotypical peers.

ОРГАНИЗАЦИОННО-АДАПТАЦИОННЫЕ СТРАТЕГИИ УЛУЧШЕНИЯ СОЦИАЛЬНО-ПСИХОЛОГИЧЕСКОЙ ИНТЕГРАЦИИ ЗАРУБЕЖНЫХ УЧАЩИХСЯ МЕДИЦИНСКИХ ВУЗОВ

2025-05-14T06:42:21+00:00

На сегодняшний день, большинство молодежи, изначально привлекает качество образования при подаче заявлений на учёбу в разные страны, по мнению студентов это престижно, дает возможность проявить свои самостоятельные качества, позволяет развиваться как личность. Однако, не всегда ожидания и мечты соответствуют действительности, первоначально качество жизни иностранных студентов создают проблемы психического здоровья, как только студенты приезжают в страну, связанные с «культурным шоком» или тоскливым состоянием по дому, климатическая разница стран, дискомфортом, языковым барьером.

ОБ АСИМПТОТИКЕ РЕДУЦИРОВАННЫХ ПРОЦЕССАХ, ПОРОЖДЕННЫХ ОТ ВЕТВЯЩИХСЯ ПРОЦЕССОВ, НАЧИНАЮЩИХСЯ С БОЛЬШОГО ЧИСЛА ЧАСТИЦ

2025-05-14T06:45:23+00:00

Пусть -случайный ветвящийся процесс Гальтона-Ватсона начинающаяся с одной частицы, в котором число непосредственных потомков одной частицы имеет производящую функцию

COMPREHENSIVE ASSESSMENT AND PHYSIOTHERAPEUTIC CORRECTION OF SPINAL DEVELOPMENT IN CHILDREN WITH DOWN SYNDROME: NEUROMOTOR APPROACH TO IMPROVING POSTURAL CONTROL AND FUNCTIONAL OUTCOMES

2025-05-14T06:47:54+00:00

The article presents a conceptual framework for comprehensive assessment and correction of spinal development in children with Down syndrome. Based on systematic analysis of current scientific data regarding musculoskeletal development and neuromotor peculiarities associated with trisomy 21, we propose an integrated physiotherapeutic approach combining postural correction, sensorimotor integration, and functional training. The methodology includes detailed anthropometric assessment of spinal parameters, differentiated protocols for various age groups, and objective evaluation criteria for rehabilitation effectiveness. Special emphasis is placed on the correlation between improved spinal alignment and positive dynamics in motor skills, coordination, and cognitive functions. The interdisciplinary integration of orthopedic, neurological, and physiotherapeutic interventions with active family participation is highlighted as a crucial factor in achieving stable functional improvements in children with Down syndrome.

FARG’ONA VODIYSI AN’ANAVIY TURAR JOYLARI ARXITEKTURASINING O’ZIGA XOS JIHATLARI (QO’QON SHAHRI MISOLIDA)

2025-05-14T06:50:41+00:00

Mazkur maqolada Farg'ona vodiysi, xususan, Qo'qon shahri an'anaviy turar joylarining arxitektura xususiyatlari, ularning shakllanishiga ta'sir etuvchi omillar, ichki va tashqi rejalashtirish unsurlari, qurilish materiallari va iqlimga moslashuv darajasi ilmiy asosda tahlil qilinadi. Qo'qon arxitektura maktabining o'ziga xos tomonlari ochib beriladi va milliy me'moriy merosni zamonaviy qurilishda saqlab qolish bugungi dolzarb masalalaridan biri hisoblanadi.

ABDULLA ORIPOV HAYOTI VA IJODINI O`RGATISHDA INTERAKTIV METODLARDAN FOYDALANISH

2025-05-14T07:04:26+00:00

Ushbu maqolada o'zbek adabiyotining yetuk namoyondasi hisoblangan xalqimizning sevimli shoirlaridan biri, "O'zbekiston Qahramoni" Abdulla Oripovning hayoti hamda ijodiga oid maktab darsligidagi ma'lumotlarni o'rgatish jarayonida qo'llash mumkin bo'lgan interfaol usullar haqida so'z yuritiladi. O'quvchilarni adabiyotga muhabbat ruhida ulg'aytiruvchi, fanga nisbatan qiziqishlarini oshiruvchi, ularning dunyoqarashlarini kengaytiruvchi metodlar shoirning hayoti va ijodiga doir topshiriqlar misolida ko'rsatib beriladi. Maqolada “Qisqa sharh", "Mozaika", "Asar adashdi" usullaridan foydalanishning afzalliklari haqida so'z boradi.

FUTBOL KLUBLARINI PUL MABLAG‘LARI BILAN TA’MINLASHDA MARKAZLASHTIRILGAN MOLIYALASHTIRISH MEXANIZMI VA UNING O‘ZBEKISTONDAGI ISTIQBOLLARI

2025-05-14T07:19:38+00:00

Jahon futbol bozorining jadal rivojlanish sharoitida moliyaviy mexanizmlarning barqarorligi va shaffofligi muvaffaqiyatning asosiy omiliga aylanmoqda. Resurslarning teng taqsimlanishini va sport musobaqalarning raqobatbardoshligini ta’minlovchi modellar ayniqsa dolzarb bo‘lib bormoqda. Markazlashtirilgan moliyalashtirish - bu dunyoning yetakchi futbol ligalarida o‘z samaradorligini isbotlagan ana shunday mexanizmlardan biridir. Sport sohasini transformatsiya qilish bosqichida bo‘lgan O‘zbekiston uchun ushbu model futbol ekotizimini barqaror rivojlantirishga xizmat qiladigan strategik qadam bo‘lishi mumkin.

MAHMUD KOSHG'ARIYNING "DEVONI LUG'OTIT TURK"ASARI

2025-05-14T12:21:25+00:00

Maqolada XI asrning til olimi Mahmud Qoshg’ariyning “Devonu lug’atit turk” asari, uning yaratilish tarixi va uning o’rganilishi haqida yozilgan. Mahmud Qoshg’ariyning tilshunoslikka oid qarashlari haqida ham ayrim ilmiy yondashuvlar tasvirlangan.

TALABALARGA JADIDCHILAR ASARLARIDAGI MA'RIFIY QADRIYATLARNI O'RGATISHDAGI PEDAGOGIK MUAMMOLAR

2025-05-14T12:34:15+00:00

Ushbu tezisda jadidchilik harakatiga oid adiblar asarlarida aks etgan ma’rifiy qadriyatlarni o‘rganish va ularni talabalarga samarali yetkazishdagi pedagogik muammolar tahlil qilinadi. Tezisda jadid adabiyotining mazmun-mohiyati, undagi milliy uyg‘onish, ilm-ma’rifat, dunyoqarashni kengaytirish kabi qadriyatlarni ta’lim jarayoniga integratsiya qilish yo‘llari ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, talabalarda bu qadriyatlarni anglash va ularga nisbatan mustahkam ijtimoiy-ma’naviy munosabatni shakllantirishda uchraydigan metodik va motivatsion muammolar yoritiladi hamda ularni bartaraf etish bo‘yicha tavsiyalar beriladi.

FARG‘ONA SHAHRIDA JAMOAT TRANSPORTI TIZIMINING HOZIRGI HOLATI VA UNI TAKOMILLASHTIRISH IMKONIYATLARI

2025-05-14T12:36:28+00:00

Shahar jamoat transporti har qanday shaharning infratuzilmasida muhim o‘rin tutadi. Transport tizimi aholining kundalik ehtiyojlarini qondirish, shahar hududlari o‘rtasida uzviy bog‘lanishni ta’minlash va iqtisodiy faoliyatni qo‘llab-quvvatlashda asosiy vosita hisoblanadi. Aholi sonining ortib borishi hamda urbanizatsiya jarayonlarining jadallashuvi natijasida jamoat transportiga bo‘lgan talab keskin oshmoqda. Shu sababli, uning faoliyatini o‘rganish va takomillashtirish bugungi kunning dolzarb masalalaridan biridir.